Vino se pravi u vinogradu, fešta uz čašicu vina i slatko grožđe
Prvi Festival grožđa održan je 6.septembra u Crmnici i spojio je simboliku, tradiciju, a i atrakciju gaženja grožđa u buradima uz zabavni program, i degustaciju proizvoda bogatog kraja u zaleđu Bara.
Trasom starog ćira, turističkim “vozom” krenulo se iz Virpazara lokalnim putem kroz Boljeviće ka Limljanima, cmničkom selu u kome je u vinogradima Ilije Klisića ozvaničnen početak berbe grožđa.
Fešta, uz bogat zabavni program nastavljena je u Virpazaru gdje je Festival zvanično otvorio državni sekretar ministarstva održivog razvoja i turizma Damir Davidović.
Piše: Biljana Dabić
Procjenjuje se da u Crmnici ima preko 200. 000 čokota vinove loze. Vinarima je berba grožđa jedan od važnijih događaja u godini.
Simbolični početak berbe grožđa obilježen je u selu Limnjani, u vinogradima Ilije Klisića, što je bila uvertira u prvi Festival grožđa
-Manifestacija, Festival grožđa je falila ovom regionu, Crmnici. Imamo brend, proizvod vranca koji je uvjek u vrhu kvaliteta svih vina što se tiče crvenih vina. Ne napraviti, i obilježiti početak berbe bila bi greška, ali zajedno sa Opštinom i Turističkom organizacijom Bara napravili smo prvu crmničku berbu, kazao je Klisić ističući zadovoljstvo što je početak berbe obilježen u njegovim vinogradima, u blizini crkve Svetog Tome
Uz Festival grožđa, degustaciju vina u odličnim podrumima, Crmnica i Limljani imaju šta pokazati i ispričati turistima.
Od potomka jednog od najstarijih plemena Limljana, bratstvo Klisića, saznajemo da selo datira još od sedmog vijeka, kada su Klisići naselili Crmnicu. Tada su podigli i crkvu, posvećenu Sv. Tomi, arhitektonsko čudo koje prkosi kako vremenskim nepogodama, tako i zakonima fizike. Opstala jei ostala crkva uprkos klizišta koje je zarotiralo vjerski objekat.
U vrijeme kralja Nikole kroz Crmnicu je prolazio voz ćiro. Limljani su poznati široj javnosti kada su upisani u Ginisovu knjigu rekorda, kao jedino selo na svijetu sa čak 5 željezničkih stanica.
Poljoprivredno-turistička manifestacija, Festival grožđa održava se u periodu turističke sezone.
- Nadamo se da će iz godine u godine Festival biti sve bolji i posjećeniji , biti povod dolaska turista u Crmnicu u kojoj razvijamo agroturizam, vinske ceste, aktivni turizam kaže Ilija Klisić.
Prema riječima Klisića, grožđe u crmničkim vinogradima trebalo biti obrano do kraja septembra ako dozvole meteorološki uslovi.
--Moj predlog je da ukoliko bude Sunca, ako vremenske prilike dozvole grožđe treba zadržati u vinogradu što duže. Mislim još nekih 15-tak dana. Svakako, berba je počela i vinari procjenjuju kada će ubrati svoje grožđe, kaže Klisić koji ima 10.000 čokota vinove loze.
Etnolozi kažu – Vino se pravi u vinogradu, umjeće vinara je - znati kada grožđe ubrati.
Prvi Festival grožđa otvorio je državni sekretar ministarstva održivog razvoja i turizma Damir Davidović.
-Ovo je manifestacija koja slavi ovaj prostor, nasleđe ljudi, kulturološke specifičnosti ovog kraja. Mi se danas nalazimo u jednom od centara, možda ne po broju, ali sigurno po simbolici, centara crnogorskog turizma. Turisti upravo ovdje dolaze zbog nasleđa i vrijednosti ovog prostora, prirodnih ljepota Nacionalnog parka Skadarsko jezero. Želim da Festival prođe uspješno, kazao je Davidović.
U organizaciji TO Bar, Crmnica je uz tradicionalni Festival vina i ukljeva, 6.septembra utemeljila još jednu poljoprivredno – turističku manifestaciju, Festival grožđa.
-Festival grožđa se ove godine organizuje prvi put. Drgo nam je što je bio veliki odziv , a među posjetiocima je i mnogo turista. Festival koji se organizuje početkom septembra u slavu grožđa, vina, vinogradara, regiona Crmnice generalno može da utiče na povećanje turističkog prometa podsezone što nam je naravno jedan od ciljeva. Svkako naši ciljevi su organizovanje manifestacija u pred i post sezoni kako bi privukli što veći broj gostiju. Takođe, cilj nam je da datume održavanja ovih manifestacija definišemo kako bi se naša privreda na vrijeme pripremila za sklapanje turističkih aranžmana, kazao je direktor Turističke organizacije Bar Emil Kukalj.
a izložbenim štandovima u Virpazaru domaćini su goste dočekivali na tradicionalni crnogorski način- uz priganice, med, lozu, vino...
-Festival mnogo znači za nas da možemo plasirati domaće proizvode, a upotpunjuje ponudu za turiste. Stranci vole crmničko vino, kaže Nataša Plamenac koja se sa suprugom poslednjih godina bavi agroturizmom u Crmnici dodajući da su jako zadovoljni jer gosti u njihovo domaćinstvo dolaze od aprila.
TO Bar Festival grožđa organizuje zajedno sa Opštinom Bar i Mjesnom zajednicom Crmnica. Organizatori su pripremili posjetiocima veliku količnu grožđa za besplatnu degustaciju.
Takođe, NVU Žene Bara velikog srca su za posjetioce Festivala pripremile od srca specijalitete- slane i slatke od grožđa. Na dva štanda vrijedne žene Bara su pokazale po ko zna koji put umjetnost pripreme gastronomskih specijaliteta, i po ukusu i po dekoraciji.
-Inspirisane Festivalom grožđa, specijalitete smo spremale po receptima naših baka, a u ponudi su i gastronomske delicije novije recepture. Trudile smo se i dale maksimum da napravimo što više specijaliteta od grožđa, suvog i svježeg, kao i sok od grožđa. Ponudili smo gostima Festivala slana i slatka peciva od grožđa, japrake u listu loze, kuglice punjene krupnim zrnima grožđa u crnoj čokoladi, mafine sa suvim grožđem, pogaču.... Sve smo spremile od srca, kazala je Aleksandra Kosović iz NVU Žene Bara velikog srca
Atrakcija prvog Festivala grožđa bilo je tradicionalno gaženje grožđa što je privuklo veliku pažnju posjetioca. Djevojke koje su gazile grožđe nosile su majice sa logom TO Bar. Posebno oduševljenje izazvao je ulazak u burad djevojčica među kojima je najmlađa bila mala Una
-Namjera nam je da posjetiocima dočaramo kako se u minulim vremenima gazilo grožđe i da tu tradiciju otrgnemo od zaborava, kazao je Emil Kuklj. Sledeće godine, najavljuje direktor TO Bar, planiraju upotpuniti Festival grožđa i takmičenjima u različitim kategorijama
Za prvi Festival grožđa pripremljen je kvalitetan kulturno-zabavni program u kome su učestvovali kamerni hor „Antivari Musica”, etno grupa „Zora”, i pjevač narodne muzike Marinko Rokvić.
-U Virpazaru sam domaći.Vrlo rado i često dolazim na Skadarsko jezero. Volim i uživam u crnogorskim vinima. Čim završim nastup, upotpuniću ugođaj boravka u Virpazaru uz odlično crmničko vino, kazao je Marinko Rokvić.
