CEAZ: zabrinjava gojaznost djece

Za zdrav školski obrok zalaže se NVO “Centar za ekologiju i afirmaciju zdravlja-CEAZ” uz podršku Opštine Bar - zabrinjava gojaznost djece

Prema istraživanju koje je realizovao Institut za javno zdravlje utvrđeno da 18,1% dečaka i isto toliko devojčica ima prekomernu telesnu masu, da je 22,8% dečaka i 11.9% devojčica gojazno. Istraživanje je sprovedeno kod djece uzrasta sedam godina. Takođe, veoma zabrinjava što svega 1% roditelja gojazne dece ima percepciju da mu je dijete gojazno.
NVO “Centar za ekologiju i afirmaciju zdravlja-CEAZ” uz podršku Opštine Bar ukazuje na značaj školskog obroka kroz projekat „Zdrav obrok u školi - za sve“
Zdravlje djece predstavlja višestruku vrijednost i osnovu za održivi razvoj svakog društva, koje zavisi od napora koji se ulaže da se ono očuva i unaprijedi. Veliki je problem u svakom društvu neprepoznavanje zdravih stilova života i rasprostranjenost štetnih oblika ponašanja po zdravlje djece i mladih, te nepostojanje adekvatnih preventivnih programa, a kao jedan od njih nepostojanje institucionalnog školskog obroka, naveli su iz NVO “Centar za ekologiju i afirmaciju zdravlja-CEAZ”

Cilj projekta koji podrškom Opštine Bar sprovodi NVO “Centar za ekologiju i afirmaciju zdravlja-CEAZ” je je da se ispita nutritivno okruženje osnovnih škola, identifikuje prepreke i mogućnost uspostavljanja školskog obroka kao nutritivno vrijednog i zdravstveno ispravnog obroka za učenike osnovnih škola u Baru. Jasno je da su ciljne grupe na koje su usmerene projektne aktivnosti učenici osnovnih škola u Baru, njihovi nastavnici i roditelji.
-Da bi se ostvarile planirani ciljevi, bilo je neophodno sprovesti pripremnu fazu tokom koje su izrađeni anketni upitnici, kako za uprave škola, tako i za roditelje i učenike. Ankete su u ovom trenutku gotove i čeka se saglasnost Ministarstva prosvete, nauke i inovacija kako bi se krenulo sa anketiranjem. Pitanja sadržana u anketama se odnose kako na potrebe, tako i na uslove za uspostavljanje školskog obroka. Takođe, izvršeno je terensko izviđanje radi sagledavanja nutritivnog okruženja u školama u Baru, odnosno blizina i dostupnost različitih objekata u kojima djeca mogu kupiti hranu. Od ukupno 10 osnovnih škola u Baru, ni jedna nema kuhinju u kojoj bi se pripremali školski obroci. Neke škole u okviru školske zgrade imaje prostor koji je iznajmljen od strane privatnika u kojem djeca mogu da kupe različite vrste namirnica. Neke imaju automate iz kojih djeca mogu da kupe slatkiše, grickalice i sokove, a praktično nema škole koja u svojoj neposrednoj blizini nema objekte u kojima djeca za vrijeme odmora imaju mogućnost da kupe različite vrste namirnica, odnosno ne postoji ograničenje prodaje namirnica koje se ne preporučuju kao dio školskih obroka, to su: slatkiši (bombone, čokolade i slično), energetska pića, zaslađeni gazirani i negazirani sokovi, lisnata testa, pomfrit, topljeni sirevi, krem i čokoladni namazi, majonez, jela sa termički neobrađenim jajima i slično, navela je doc. dr Snezana Barjaktarovic-Labovic, specijalista higijene – dijetoterapije, osnivača NVO “Centar za ekologiju i afirmaciju zdravlja-CEAZ”

Neke evropske zemlje su zabranile prodaju tkz. “nezdrave” hrane u blizini škola. U Rumuniji više ne smiju da se prodaju hamburgeri, pice, čipsevi i druge slane i slatke grickalice u blizini školskih objekata. U Londonu je objavljena zabrana postojanja kioska brze hrane u krugu od 400 metara oko škola. Nutritivno okruženje naših škola se ne proučava niti nadzire u dovoljnoj mjeri.
Krajnje je vrijeme da se ishrani djece posvete kako roditelji, tako i zajednica. U prilog tome govore i poslenji publikovani rezultati iz Istraživanja o prevalenciji gojaznosti kod djece uzrasta 7 godina u Crnoj Gori koje je sproveo Institut za javno zdravlja Crne Gore. U tom istraživanju je utvrđeno da 18,1% dječaka i isto toliko djevojčica ima prekomjernu tjelesnu masu, da je 22,8% dječaka i 11.9% djevojčica gojazno. Ono što veoma zabrinjava je što svega 1% roditelja gojazne dece ima percepciju da mu je dijete gojazno. To su ozbiljni problemi koje bi trebalo postaviti u prioritete rješavanja. Neophodno je hitno djelovanje u cilju podizanja svesti roditelja i djece i vaspitača o značaju poštovanja principa pravilne ishrane za normalan rast i razvoj djece i njihovo dobro zdravlje. Uspostavljanjem školskog obroka bi se značajno umanjili rizici od energetskih i nutritivnih, kako deficita, tako i suficita.
U okviru ostvarenja glavnog cilja projekta, postavljena je još jedna, veoma važna projektna aktivnost, a to je izrada video spota edukativnog karaktera. Spot je namenjen deci osnovnoškolskog uzrasta i ima za cilj da na jednostavan način ukaže na značaj poštovanja principa pravilne ishrane, koja je to hrana koju treba jesti svakog dana, a koju povremeno, od koje hrane naš organizam ima višestruke koristi, a od koje ne. U ovom trenutku je spot u finalnoj fazi izrade.
U sledećim fazama realizacije projekta planirane su prilagođene edukativne aktivnosti o značaju školskog obroka za zdravlje djece, putem radionica, predavanja, pokaznih vježbi, za djecu, roditelje, nastavnike.